Κυριακή 31 Μαρτίου 2013

Ευρωσκεπτικισμός...

Πρέπει να φύγουμε ή να μείνουμε στο ευρώ;

ΜΕΤΑ το κυπριακό ναυάγιο που έφερε την ελληνική και ευρωπαϊκή κρίση σε μια εντελώς νέα, καταστροφική φάση, δυνάμωσε πολύ το ρεύμα του αντιευρωπαϊσμού και της εξόδου της χώρας από το ευρώ ως η μόνη λύση για την επιβίωση της κοινωνίας και της οικονομίας.
Η ευρωπαϊκή ενοποίηση θεωρείται πια από πολλούς εντελώς αποτυχημένη, καθώς η χώρα γύρισε κατ' εκτίμηση στις δεκαετίες του '50 και του '60, της φτώχειας και της μαζικής μετανάστευσης. Μέχρι και ο φιλοευρωπαϊκός ΣΥΡΙΖΑ αμφιταλαντεύεται σχετικά με τον ευρωπαϊκό προσανατολισμό (Ευρώπη των λαών), αναζητώντας ένα plan Β ως εναλλακτική πρόταση.
Πόσο σωστές όμως είναι αυτές οι εκτιμήσεις και πόσο ορθολογικές είναι οι προτάσεις για επιστροφή στη δραχμή και την εθνική οικονομία σήμερα;
Δεν υπάρχει αμφιβολία πως η ελληνική οικονομία και κοινωνία, όπως και σε όλες τις χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας, ακολουθούν ένα αδιέξοδο μονοπάτι, έχοντας υιοθετήσει μια διαλυτική πολιτική της γερμανοκρατούμενης ευρωπαϊκής ηγεσίας. Οι Βρυξέλλες και η Φρανκφούρτη πυροβολούν τα πόδια της Ευρωζώνης και, όπως όλοι ξέρουμε, με σακατεμένα πόδια καμία οικονομία, ούτε κι ο ευρωπαϊκός Βορράς, μπορούν να προχωρήσουν μπροστά.
Οταν φθάνουν οι «ευρωκράτες» στο σημείο για 5,8 δισ. ευρώ (το 1/10 του τελευταίου ελληνικού πακέτου «διάσωσης») που δεν θέλουν να χορηγήσουν σε μια μικρή οικονομία όπως η κυπριακή α) να καταστρατηγούν την υπόσχεση για εγγύηση των καταθέσεων κάτω των 100.000 ευρώ, ασχέτως αν μετά -χάρη στο «όχι» της κυπριακής βουλής- επαναλήφθηκε ως δέσμευση, β) να ακυρώνουν, στην πράξη, την υπόσχεση της ευρωπαϊκής τραπεζικής ενοποίησης, εκβιάζοντας μέσω ΕΚΤ (που είναι, υποτίθεται, ο δανειστής της ύστατης καταφυγής των χωρών-μελών σε περιπτώσεις ανάγκης) την Κύπρο πως δεν θα χορηγήσουν ρευστότητα αν δεν ψηφιστούν οι προτάσεις κατάσχεσης καταθέσεων του Eurogroup, και γ) να θεσπίζουν μέτρα περιορισμού της κίνησης κεφαλαίων για μια χώρα-μέλος, παραβιάζοντας τη βασική αρχή της νομισματικής ένωσης και θεσπίζοντας μια Ευρωζώνη μιας ή και περισσότερων ταχυτήτων, τότε το κατεστημένο που διοικεί σήμερα την Ευρωζώνη υπό την ηγεσία της Γερμανίας φέρεται καταφανώς αντιευρωπαϊκά και επικίνδυνα για τη διάλυση της Ευρώπης.
Είναι προφανές, λοιπόν, πως αυτή δεν είναι μια Ευρώπη επιθυμητή, ανεκτή, βιώσιμη και με μέλλον. Είναι όμως η Ελλάδα του μεταπολέμου το μέλλον;
Πρώτα απ' όλα, να ξεκαθαρίσουμε πως, μ' εξαίρεση την ανεργία, δεν έχουμε γυρίσει μισό αιώνα πίσω. Το σωστότερο είναι να μιλάμε για μια εντελώς πρωτόγνωρη κατάσταση, με ακραία φτώχεια εν μέσω ενός πλούτου που δεν υπήρχε μεταπολεμικά, με ορισμένους δείκτες οι οποίοι μας έχουν πάει στη δεκαετία του '90 κι άλλους που δεν υπήρχαν ποτέ ως μέτρο σύγκρισης.
Για παράδειγμα, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ (σε ισοτιμίες αγοραστικής δύναμης), που το 2001 ήταν στο 86% του μέσου όρου της Ε.Ε. 27 και το 2009 είχε ανέλθει στο 94%, το 2011 είχε πέσει στο 79% και σήμερα εκτιμάμε γύρω στο 70%, δηλαδή 16% χαμηλότερα, εξαφανίζοντας τη σύγκλιση περίπου δύο δεκαετιών. Επίσης, η τελική καταναλωτική δαπάνη των νοικοκυριών (αποτέλεσμα της μείωσης μισθών-συντάξεων και αύξησης της φορολογίας) μειώθηκε συνολικά 13% κατ' όγκο την περίοδο 2001-2012 ή κάτι περισσότερο ανά νοικοκυριό. Την ίδια ώρα, έχουμε δύο καινούργια στοιχεία που εξηγούν, μαζί με την ανεργία, και τη μεγάλη αύξηση της φτώχειας στη χώρα: την αύξηση του δανεισμού των νοικοκυριών, που στις τρέχουσες συνθήκες ύφεσης οδηγεί σε χρεοκοπίες και αδυναμίες αποπληρωμής, με οτιδήποτε αυτό συνεπάγεται σε κατασχέσεις περιουσιακών στοιχείων και εισοδημάτων, αλλά και τη μείωση της αξίας των περιουσιακών στοιχείων (μετοχών, ομολόγων, ακινήτων κ.λπ.). Τέλος, η διαφορά από τη δεκαετία του '60 στο μέτωπο της ανεργίας εντοπίζεται στο συσσωρευμένο πλούτο, που τότε δεν υπήρχε, αλλά και στη δυνατότητα εξεύρεσης απασχόλησης, που σήμερα δεν υπάρχει στην Ελλάδα κι αύριο δεν θα υπάρχει ούτε στο εξωτερικό... Γιατί τότε υπήρχε πεδίο ανοικοδόμησης μετά τη συντελεσθείσα πολεμική καταστροφή. Σήμερα, η καταστροφή βρίσκεται ακόμη στην αρχή διεθνώς...
Εχουμε, λοιπόν, από πολλές απόψεις μια εντελώς καινούργια κατάσταση στην οποία έχει οδηγήσει η αχαλίνωτη παγκοσμιοποίηση με το νέο διεθνή και ευρωπαϊκό καταμερισμό εργασίας, αλλά και η προκρούστεια πολιτική της λιτότητας, που στόχο έχει την απαλλοτρίωση των εθνικών επιχειρήσεων και οικονομιών υπέρ των μεγάλων γερμανικών ή άλλων ευρωπαϊκών επιχειρήσεων και τραπεζών. Γιατί όποιος παρατηρήσει τους δείκτες του βιοτικού επιπέδου των Ελλήνων πολιτών (κατά κεφαλήν εισόδημα, δαπάνη νοικοκυριών, ανεργία) θα διαπιστώσει πως όλη η ζημιά γίνεται με την έλευση της διεθνούς κρίσης το 2008-2009, όταν η Ε.Ε. βρίσκεται στο επίκεντρο. Μια συστημική κρίση, που ξέσπασε στις ΗΠΑ και μεταδόθηκε πρώτα σε χώρες εκτός Ευρωζώνης (Ισλανδία, Μ. Βρετανία, χώρες Βαλτικής, Κατάρ), έπληξε τελικά τους πιο αδύναμους κρίκους του ανολοκλήρωτου και εσωτερικά ανισόρροπου ευρωσυστήματος, εξασθενίζοντας μια ήδη λαχανιασμένη παγκόσμια οικονομία.
Αρα στην εξίσωση της αναζητούμενης άριστης θεραπευτικής αγωγής πρέπει να λάβουμε υπόψη τις εξής κρίσιμες παραμέτρους: 1) τη συστημική κρίση και τάση για παγκόσμια ύφεση, 2) την ατελή και γι' αυτό προβληματική αρχιτεκτονική του ευρώ, που δεν προέβλεπε τις περιπλοκές από μια παρόμοια κρίση, 3) το έλλειμμα πολιτικής ηγεσίας στην Ευρωζώνη, που επιτρέπει στους Γερμανούς κυρίως να επιβάλλουν προς μίμηση το δικό τους βιομηχανικό και τραπεζικό μοντέλο, προκρίνοντας πολιτικές εξοντωτικής λιτότητας, πυροδοτώντας μια καταστροφική κρίση εμπιστοσύνης, 4) τη μικρή παραγωγική, βιομηχανική και εξαγωγική βάση της ελληνικής οικονομίας, που δεν επιτρέπει σημαντικά οφέλη σε περίπτωση προσφυγής στη δραχμή με τη μαζική υποτίμησή της, 5) την αρνητική ιστορική εμπειρία των τριών προηγούμενων εθνικών υποτιμήσεων από το '80 ώς το 2000, και 6) το έλλειμμα ελληνικής πολιτικής ηγεσίας και τεχνικής προετοιμασίας για τη μετάβαση-επιστροφή στη δραχμή, για να μη μιλήσουμε για την παντελή απουσία στρατηγικού σχεδιασμού συνολικά και ανά τομέα, 7) την ήδη δραματική μείωση του βιοτικού μας επιπέδου λόγω εσωτερικής υποτίμησης, στην οποία θα προστεθεί η μείωση των πραγματικών μισθών από την υποτίμηση της δραχμής, και τέλος 8) τη λόγω συστημικής κρίσης διάλυση της Ευρώπης από μια έξοδο της Ελλάδας, με αποτέλεσμα την υιοθέτηση κι από άλλες χώρες-μέλη ανταγωνιστικών νομισματικών υποτιμήσεων ικανών να ακυρώσουν τα όποια πρόσκαιρα αναπτυξιακά οφέλη μιας δραχμικής υποτίμησης.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου